आज प्रदेश प्रमुख नियक्त हुने

काठमाण्डु । सरकारले प्रदेश प्रमुखको नियुक्ती शुक्रवार गर्ने भएको छ । मन्त्रीपरिषदको बिहान बस्ने बैठकले उक्त निर्णय गर्ने बताईएको छ ।

सरकारले प्रदेश प्रमुखको नियुक्ती गर्ने तयारी गरिसकेको जनाउँदै कृषी मन्त्री रामकृष्ण यादवले  जनाए । ‘मन्त्रीपरिषदको बैठक शुक्रवार बिहान बोलाईएको छ ’ उनले भने, मन्त्रीपरिषद बैठकमा प्रस्तुत हुने विभिन्न मन्त्रालय सम्बद्ध एजेण्डाहरु प्राप्त भइसकेको छ ।

‘प्रदेशको अस्थायी मुकाम तोक्न विवाद बढे सरकारले प्रदेश सभालाई नै राजधानी चयन गर्न छाडन सक्छ ’ मन्त्री यादवले भने, प्रदेश प्रमुख तोकेर सरकारले काठमाण्डुमै प्रदेश सभा सदस्यहरुलाई सपथ गराउन सक्छ ।

प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले प्रदेश प्रमुख सम्बन्धी प्रस्ताव सोझै मन्त्रीपरिषदमा राखेर निर्णय गराउने उच्च स्रोतहरुले जनाएका छन् ।

‘प्रधानमन्त्री देउवाले ठाडो प्रस्ताव लगेर प्रदेश प्रमुखको निर्णय गर्ने छन् ’ प्रम देउवा निकट उच्च स्रोतले भने, ‘ प्रधानमन्त्रीले मन्त्रीपरिषदमै सोझै नामको प्रस्ताव गर्ने छन् ।

७ वटा प्रदेशका लागि उनले समावेशी अधारमा नाम चयन गरेको स्रोतले जनाए । प्रदेश प्रमुखमा सकृय राजनीतिमा नरहेकाहरु प्राथमिकतामा परेको स्रोतले जनाए ।

राष्ट्रिय सभा चुनावका लागि प्रदेश सभाका सदस्यहरुको नाम समेत समावेश गरिएको मतदाता सुची निर्वाचन आयोगले माघ ७ गते सार्वजनिक गर्ने कार्यक्रम रहेको छ ।

त्यस अगावै प्रदेश सभा सदस्यहरुको सपथ गराउनु पर्छ । प्रदेश प्रमुख नियुक्त नभए सम्म निर्वाचन आयोगले प्रदेश सभा निर्वाचनको परिणामपनि बुझाउन सक्दैन् । संविधान अनुसार आयोगले प्रदेश प्रमुखलाई निर्वाचनको परिणाम बुझाउनु पर्नेछ ।

त्यसपछि प्रदेश प्रमुखले सदस्यहरुको सपथग्रहण र सरकार गठनको प्रकृया प्रारम्भ गर्ने संवैधानिक प्रावधान छ ।सरकारले प्रदेश प्रमुखको नियुक्ती गरेपछि मात्र राष्ट्रिय सभा निर्वाचनको प्रकृयाले गति लिनेछ ।

‘सरकारले प्रदेश प्रमुखको नियुक्तीसँगै प्रदेशको अस्थायी राजधानी तोक्ने तयारीपनि गरेको छ ’मन्त्री यादवले भने, ‘ अबेर राती सम्म वाम–गठबन्धन लगायतका दलहरुसित सहमतिको प्रयास भएको छ ।’

तर कानून, न्याय तथा संसदीय व्यवस्थामन्त्री यज्ञबहादुर थापाले प्रदेशको राजधानी सरकारले नभइ प्रदेश सभाले तोक्ने बताएका छन् ।

मन्त्री थापाले प्रदेशको राजधानी कहाँ बनाउने भनेर देशमा ठूलो तरंग उत्पन्न भएको बताउँदै प्रदेश राजधानी तोक्ने अधिकार सरकारलाई नभइ प्रदेश सभालाई भएको बताएका हुन् ।

‘प्रदेश राजधानी यहाँ तोकिनुपर्छ, उहाँ तोकिनुपर्छ भनेर पछिल्लो समय देशमा तरंग उत्पन्न भएको छ,’ कानुनमन्त्री थापाले भने, ‘प्रदेश राजधानी तोक्ने अधिकार सरकारलाई छैन, प्रदेश सभाको दुई तिहाइ बहुमतले तोक्ने हो ।’

सरकारले प्रदेश राजधानी तोक्न नमिल्ने बरु प्रदेशको अस्थायी मुकाम र प्रदेश प्रमुख चाँडै  तोक्ने बताए । विवाद  देखिए सरकारले प्रदेश प्रमुख तोकेर राजधानीमै प्रदेस सभा सदस्यहरुको सपथ गराउन सक्ने उनले बताए ।

प्रदेश प्रमुख र अस्थायी राजधानी तोक्न सरकारले बोलाएको सर्वदलिय बैठकमा वाम–गठबन्धनले सहमति नदिएपछि निर्णयबाट सरकार पछि हटेका हुन् । तर अब सरकारलाई दुवै निर्णय गर्न दवाव बढेको छ ।